Trước khi nhận lời làm Chủ tịch Hội đồng bình chọn VinFuture Awards, ông có tìm hiểu về vợ chồng ông Phạm Nhật Vượng cũng như Tập đoàn Vingroup do ông làm Chủ tịch Hội đồng quản trị, vì sao ông lại nhận lời?
Trước khi nhận lời, tôi đã tìm hiểu rất kỹ thông tin về giải thưởng thông qua những người đáng tin cậy. Có thể nói, VinFuture là giải thưởng có tầm nhìn mới, giới thiệu một hệ thống các hạng mục vinh danh có tính liên kết, có thể gửi đến công chúng toàn cầu những thông điệp, câu chuyện thú vị liên quan đến khoa học. thế giới và giúp mọi người học hỏi và chia sẻ nhiều điều hơn.
Tôi nhận lời làm Chủ tịch Hội đồng giải thưởng vì luôn hào hứng bắt đầu những điều mới, nhưng VinFuture là một giải thưởng mới, chứa đựng nhiều điều bất ngờ. Tôi tin VinFuture là nơi kết nối nhiều nhà khoa học, có khả năng tạo ra những điều thực sự mới và mang đến những câu chuyện mà thế giới quan tâm. Tôi sẽ rất vui khi được là một phần của quá trình đó.
Anh nghĩ sao khi đến Việt Nam – quốc gia tổ chức VinFuture Awards?
Ấn tượng của tôi về Việt Nam rất tích cực. Đây là một đất nước quy tụ nhiều cá nhân tuyệt vời. Việt Nam là quốc gia có dân số trẻ và tăng nhanh. Tôi thấy con người ở đây luôn lạc quan, luôn nhìn vào mặt tích cực để phát triển. Cá nhân tôi cho rằng các nước phát triển cũng phải học hỏi điều này.
Ông nghĩ sao khi mọi người cho rằng nếu Chủ tịch Vingroup Phạm Nhật Vượng dùng tiền từ VinFuture để hỗ trợ Việt Nam thì sẽ tốt hơn cho đất nước ông đang sinh sống và kinh doanh?
Tôi nghĩ rằng có nhiều đóng góp quan trọng thúc đẩy hy vọng và tiến bộ có thể diễn ra ở bất kỳ quốc gia nào. Ví dụ, đất nước Thụy Điển rất tự hào về các giải thưởng Nobel. Họ tạo ra một tổ chức từ thiện lớn, trao giải thưởng và tiền thưởng cho những người khác.
Rất ít người Thụy Điển nhận được giải thưởng này. Tuy nhiên, giải thưởng đã có tác động rất tích cực đến sự phát triển của khoa học và công nghệ ở Thụy Điển. Giờ đây, Thụy Điển đã trở thành một quốc gia phát triển kinh tế mạnh mẽ dựa nhiều vào khoa học và công nghệ. Học sinh trung học và trẻ em ở Thụy Điển cũng quan tâm nhiều hơn đến khoa học và công nghệ.
Có thể nói đây là một thành công lớn và là một mô hình tốt, có thể tham khảo.
Tham gia giải thưởng này, tôi hiểu thêm về những gì đang diễn ra xung quanh và trên thế giới. Tôi cũng có thêm một niềm lạc quan rằng các nhà khoa học trên khắp thế giới đang xích lại gần nhau. Điều đó cũng cho thấy khoa học và công nghệ không phải là đặc quyền chỉ dành cho các nước giàu.
Đây là lần thứ hai ông giữ vai trò Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture, so với mùa đầu tiên, ông đánh giá thế nào về các đề cử năm nay?
Tôi có thể tiết lộ, năm nay có rất nhiều đề cử, những khám phá bất ngờ sẽ giúp ích cho rất nhiều người. Nhưng tôi sẽ không nói trước ai sẽ giành chiến thắng trong năm nay, bạn cần đợi đến lễ trao giải (cười).
Điều thú vị là năm nay chúng tôi nhận được một số lượng lớn đề cử từ các nhà khoa học trên khắp thế giới. Số lượng đề cử, chất lượng đề cử và sự đa dạng trong mỗi đề cử đều tăng lên cho thấy VinFuture đã khẳng định được tên tuổi của mình trên thế giới.
Cũng vì nhận được quá nhiều đề cử hấp dẫn nên hội đồng năm nay phải làm việc rất nhiều. Chúng tôi cố gắng tìm cách truyền tải tầm nhìn mà những người sáng lập giải thưởng VinFuture mong muốn, đó là tôn vinh sự kết hợp giữa đổi mới, sáng tạo và mang lại lợi ích cho xã hội. Tôi nghĩ đó là một tham vọng lớn.
Trước đó, anh đã thành lập một vài doanh nghiệp và sau đó tập trung toàn thời gian vào nghiên cứu khoa học. Làm thế nào để bạn cân bằng giữa nghiên cứu và điều hành công ty?
Tôi may mắn là Đại học Cambridge – nơi tôi làm việc cho phép các giáo sư làm việc toàn thời gian vẫn có thể thành lập công ty. Vì vậy, tôi không phải chọn chỉ làm điều này hay điều kia.
Nhóm nghiên cứu của tôi và tôi đã thành lập công ty để thử nghiệm các bằng sáng chế mà chúng tôi tìm thấy trong phòng thí nghiệm nghiên cứu. Điều này rất phổ biến ở Đại học Cambridge, thậm chí còn giúp ích cho các giáo sư. Mọi người sẽ thấy xung quanh trường đại học sẽ có rất nhiều công ty khởi nghiệp công nghệ cao. Nếu là ngày xưa thì không làm được đâu, nhưng thời thế thay đổi rồi (cười).
Vừa là doanh nhân, vừa là nhà nghiên cứu khoa học, theo ông đâu là sự khác biệt giữa nhà khoa học và doanh nhân?
Tôi nghĩ nhà khoa học cũng là doanh nhân. Tôi vẫn phải bán nghiên cứu khoa học của mình, bởi vì, tôi cần gây quỹ để tài trợ cho nghiên cứu khoa học.
Vì vậy, khi làm nghiên cứu, tôi phải quan tâm đến khoa học thuần túy, và cũng quan tâm đến việc những nghiên cứu này sẽ được áp dụng như thế nào hoặc có lợi ích gì. Vì suy cho cùng mình cũng cần mang lại lợi ích cho nhà đầu tư.
Tôi không thấy có sự khác biệt lớn giữa việc trở thành một nhà nghiên cứu hay một doanh nhân. Nhưng nếu bạn nghiên cứu kinh doanh, bạn sẽ phải làm việc chăm chỉ hơn một chút. Bạn thực sự cần cụ thể hơn, quan tâm đến việc nghiên cứu của bạn sẽ được áp dụng, khai thác như thế nào và ai sẽ sẵn sàng trả tiền cho nó.
Trong cuộc đời giảng dạy và nghiên cứu khoa học của mình, ông có gặp trường hợp nào tương tự với những lần khởi nghiệp thất bại bằng đầu tư mạo hiểm không?
Vâng, mọi thứ không phải lúc nào cũng tốt. Trong nghiên cứu khoa học, tôi nghĩ ai cũng hiểu điều đó.
Nếu tôi là một kỹ sư và tôi chế tạo máy bay, mọi thứ sẽ diễn ra theo đúng kế hoạch. Nhưng nếu tôi là nhà khoa học, nghiên cứu cái mới thì không biết mọi chuyện sẽ đi đến đâu. Đôi khi mọi người sẽ ngạc nhiên vì mọi thứ diễn ra tốt đẹp, nhưng vẫn sẽ có lúc mọi thứ không diễn ra như kế hoạch.
Trong giai đoạn đầu thành lập công ty, chúng tôi được phép thất bại. Đừng mong đợi mọi khoản đầu tư đều thành công, ngay cả khi nó thất bại không có nghĩa là những người thực hiện nó không tốt. Rủi ro là một phần cơ bản của các công ty giai đoạn đầu.
Vậy theo bạn, điểm giống nhau giữa một nhà khoa học vĩ đại và một tỷ phú là gì?
Cả hai đều là những người may mắn (Cười).
Thiết kế:
hương xuân
