Nếu bạn có thể gạt bỏ cảm xúc cá nhân sang một bên khi đầu tư, bạn có thể trở thành một nhà đầu tư tuyệt vời.
Dựa trên nhiều năm kinh nghiệm nghiên cứu hành vi, nhà tâm lý học Daniel Crosby (tác giả cuốn “Hành vi của nhà đầu tư”) nói rằng các nhà đầu tư dễ dàng trở thành con mồi của bốn loại thành kiến: cố hữu này. Nhưng khi bạn chú ý đến chúng, bạn có thể học cách kiểm soát hoặc khai thác chúng, biến chúng thành lợi ích tài chính.
Đề cao cái tôi cá nhân
Mỗi người đều có cái tôi cá nhân, giúp tạo cảm giác tự tin vào khả năng và khả năng phán đoán của chính mình. Trong một số trường hợp, cái tôi đó cũng có thể trở nên quá mạnh mẽ.
Crosby nói: “Những người tin tưởng vào bản thân có nhiều khả năng trở nên kiên cường và thành công hơn trong sự nghiệp. Trong khi đó, những người có cái tôi mạnh mẽ sẽ hạnh phúc hơn và có nhiều khả năng trở thành doanh nhân hơn. Điều đó cũng giúp họ đối phó với những thất bại, thất vọng và mất mát”.
Tuy nhiên, trong đầu tư, sự tự tin thái quá có thể khiến bạn phải trả giá. Crosby đưa ra ví dụ rằng nhiều người thích nghe những gì họ tin hơn là nghe sự thật trái ngược với niềm tin của họ. Ông cũng trích dẫn nghiên cứu cho thấy rằng vì bản ngã, nhiều người có thể trở nên cố chấp hơn với những niềm tin sai lầm về bản thân.
xu hướng bảo thủ
Đầu tư luôn đi kèm với rủi ro. Tuy nhiên, mong muốn đầu tư vào thứ gì đó quen thuộc hoặc hiểu biết của nhà đầu tư thực sự có thể làm tăng rủi ro đó.
Ví dụ, ai đó trong ngành công nghệ mua nhà ở trung tâm công nghệ như San Francisco (Mỹ) và đầu tư chủ yếu vào cổ phiếu công nghệ. Do đó, triển vọng tài chính của người này phụ thuộc rất nhiều vào “sức khỏe” của lĩnh vực công nghệ. Vì anh ấy dành phần lớn thời gian và tiền bạc cho công nghệ, bao gồm cả công việc, tài sản và danh mục đầu tư. Khi lĩnh vực này bị “tổn thương”, anh ta có thể gặp khó khăn về tài chính.
Một ví dụ khác, nhiều nhà đầu tư thường cho rằng họ sẽ đầu tư vào chứng khoán Mỹ. Bởi vì họ nghĩ rằng chứng khoán không phải của Hoa Kỳ có rủi ro cao.
Xu hướng chú ý
Mọi người có xu hướng chú ý nhiều hơn đến những tin xấu hoặc sự kiện cao trào hiếm khi xảy ra. Ví dụ, một người bị cá mập tấn công hoặc một chiếc máy bay đâm vào tòa nhà. Chúng có thể bóp méo nhận thức của nhà đầu tư về rủi ro.
Crosby cũng lưu ý rằng tình trạng quá tải thông tin có thể dẫn đến những quyết định tồi tệ. Khi có quá nhiều “cây” thông tin, nhà đầu tư có thể lạc vào rừng và không tìm thấy “cây cổ thụ”.
xu hướng cảm xúc
Cảm xúc và trực giác có thể bảo vệ con người trong một số tình huống đặc biệt, giúp họ tìm ra con đường đúng đắn. Mặt khác, chúng cũng có thể khiến các nhà đầu tư hành động hấp tấp và thực sự quên mất điều chính cần làm.
Để giải thích rõ hơn, Crosby lấy ví dụ về chiếc bánh rán. Có thể bạn đã nghe nhiều về tác hại của đồ chiên rán. Nhưng khi bạn căng thẳng, bạn có nhiều khả năng sẽ ăn bánh rán để giải tỏa hơn là ăn những thực phẩm lành mạnh như măng tây.
Khi thị trường biến động, sự lo lắng có thể khiến bạn đưa ra những đánh giá và quyết định không chính xác. Hoặc trong trường hợp hưng phấn, sự lạc quan có thể bóp méo nhận thức của bạn về mức độ rủi ro thực tế.
Làm sao để khắc phục 4 cố hữu này?
Crosby cho biết các nhà đầu tư có thể tìm cách khắc phục bốn thành kiến này theo nhiều cách. Nhưng ông cũng đề xuất các chiến lược sau:
Đầu tiên, đừng kiểm tra tài khoản đầu tư của bạn mỗi ngày. Bạn không nên đắm chìm trong những con số, đừng để những sự kiện tiêu cực ảnh hưởng không cân xứng đến quyết định đầu tư.
Tiếp theo, hãy khiêm tốn. Bạn không thể dự đoán tương lai và không bao giờ có thông tin hoàn hảo để đặt cược vào một cổ phiếu hoặc lĩnh vực. Do đó, nhà đầu tư nên đa dạng hóa danh mục đầu tư để giảm khả năng thua lỗ.
Cuối cùng, hãy sử dụng cảm xúc để tạo lợi thế tài chính cho bạn. Crosby đề cập đến nghiên cứu cho thấy cha mẹ có thu nhập thấp có khả năng tiết kiệm gấp đôi khi họ dành khoản tiết kiệm đó cho con cái.
Theo CNN
