Hình minh họa ABBR. DỰ ÁN
Trung Quốc hiện đang thống trị ngành sản xuất pin cho xe điện (EV) của thế giới.
Trong loạt bài viết dưới đây, được ông Nguyễn Thành Nam, người sáng lập Đại học trực tuyến FUNiX, nguyên Tổng giám đốc Tập đoàn FPT, lược dịch từ Wired.com, bạn đọc sẽ có cái nhìn tổng quan về ngành pin. về xe điện, về Trung Quốc, cường quốc sản xuất pin xe điện trên thế giới, cũng như chân dung của các tỷ phú mới nổi, những người đã giàu lên nhanh chóng từ ngành công nghiệp mới nổi này.
Bộ truyện được đăng lần đầu trên trang facebook cá nhân của anh Nguyễn Thành Nam và được sự cho phép của anh, được đăng lại trên nhadautu.vn, được biên tập và biên tập lại cho phù hợp với văn phong của tạp chí.
Trong khi đó, ở bên kia địa cầu, người tiêu dùng sẽ sớm có thể đặt mua xe điện từ hãng điện tử Đài Loan, công ty đã làm chủ việc sản xuất các thiết bị của Apple tại Trung Quốc. Bây giờ đến thời đại của những chiếc ô tô điện của Foxconn.
Vào tháng 10 năm 2021, Tập đoàn Công nghệ Hồng Hải, được thế giới biết đến với cái tên Foxconn, đã công bố kế hoạch quảng bá ba mẫu ô tô điện hợp tác với nhà sản xuất ô tô Đài Loan Yulon, với tên gọi Foxtron.
Foxconn, công ty sản xuất 70% iPhone, tham vọng trở thành nhà sản xuất xe điện cho bất kỳ ai cần nó. Họ hiện có hợp đồng với hai công ty khởi nghiệp xe điện của Mỹ là Lordstown Motors và Fisker.
Foxconn ra mắt 3 mẫu xe điện thông minh Model C, sedan Model E và Model xe buýt điện trong sự kiện Hon Hai Tech Day 2021.
Ba mẫu xe hatchback, sedan và bus của Foxconn thực sự là một bước nhảy vọt của hãng, vượt xa ‘thú nhồi bông’ của Apple. Kế hoạch đầy tham vọng của Foxconn cũng phản ánh sự thay đổi lớn trong ngành công nghiệp ô tô về công nghệ và địa lý.
Hơn 100 năm qua, Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản đã định nghĩa ô tô là gì. Và giờ đây, với việc điện khí hóa, tự động hóa, tin học hóa… có lẽ Trung Quốc sẽ có tiếng nói cuối cùng để thể hiện: Đầu tư vào ô tô điện để làm gì?
Kế hoạch của Foxconn nếu thành công sẽ giúp Trung Quốc vượt qua Mỹ, Đức, Nhật Bản và Hàn Quốc. Công ty điện tử Đài Loan từ chối phỏng vấn về chủ đề này.
Ngành công nghiệp ô tô dự kiến sẽ có những thay đổi lớn trong những năm tới.
Vào tháng 10 năm 2020, nhiều dự báo cho thấy các nhà sản xuất đang có kế hoạch tăng doanh thu từ việc bán các dịch vụ đăng ký và ứng dụng xe hơi. Kiểu coi một chiếc xe hơi giống như một chiếc điện thoại thông minh có bánh xe.
Tin đồn về một chiếc xe điện của Apple đã có từ lâu nhưng thực tế vẫn chưa thấy đâu. Minh họa bởi The Verge
Giáo sư Marc Sachon từ Trường Kinh doanh IESE, Barcelona cho rằng đây là thời điểm thích hợp nhất. Xe điện có cấu tạo đơn giản hơn xe động cơ đốt trong, ít chi tiết và dễ lắp ráp hơn. Chuỗi cung ứng, thế mạnh của các công ty truyền thống, cũng đơn giản và dễ quản lý hơn. Trung Quốc có một hệ sinh thái hoàn chỉnh cho xe điện từ pin đến phần mềm và sản xuất phụ kiện.
Trung Quốc cũng đang dẫn đầu sáng kiến điện khí hóa ô tô. Họ có các nhà sản xuất pin tiên tiến như CATL hoặc BYD. Và BYD cũng sản xuất ô tô. Các nhà sản xuất trong khu vực, có lợi thế về địa lý, như các công ty phần mềm gần các nhà thiết kế chip.
Tại Trung Quốc, cũng đang diễn ra một cuộc đua khốc liệt giữa Tesla, BYD, NIO và Xpeng. Xe điện Hồng Quang Mini giá chỉ 5.000 USD ngày càng trở nên phổ biến. Số lượng xe điện bán ra vào năm 2021 chiếm 14,8% tổng doanh số bán xe, trong khi con số này ở Mỹ là 4,1% và EU là gần 10%.
Một mô hình Xpeng của Trung Quốc. Nguồn ảnh Technode
Các công ty điện tử tiêu dùng ngày càng coi ngành công nghiệp sản xuất ô tô điện là mảnh đất của họ vì tính điện tử và khả năng kết nối của những chiếc ô tô hiện đại. Các nhà sản xuất ô tô truyền thống, xây dựng danh tiếng của họ trên những chiếc xe hầu như không thay đổi sau khi bán, đã chậm chạp trong việc thích ứng với các cơ hội mà phần mềm và kết nối mang lại.
Nhiều công ty đã quyết định hành động. Ngoài tuyên bố sẽ sản xuất ô tô, Apple còn phát triển hệ thống phần mềm giải trí cho ô tô. Alphabet đầu tư hàng chục triệu đô la vào phần mềm tự lái Waymo. Tháng 3 năm ngoái, Sony tuyên bố sẽ kết hợp với Honda để sản xuất ô tô điện.
Nhưng nếu sự quan tâm ở những nơi khác chỉ giới hạn ở một số ít người, thì ở Trung Quốc, mọi thứ đang sôi sục.
Huawei, Tencent, Alibaba và nhiều hãng khác đã đồng ý phát triển phần mềm và dịch vụ cùng với các nhà sản xuất xe.
Xiomi Electronics thông báo sẽ ra mắt 4 mẫu xe điện mới vào tháng 10 năm ngoái. Oppo cũng có kế hoạch tương tự.
Công ty điện tử Trung Quốc Xiaomi cũng thể hiện tham vọng xe điện của mình bằng cách giới thiệu 4 mẫu xe vào năm ngoái. Ảnh Yicai Global
Đầu tháng này, JiDu, một liên doanh giữa nhà sản xuất xe hơi Geely và công cụ tìm kiếm Baidu, đã ra mắt chiếc xe điện đầu tiên của mình, ROBO-1. Baidu cũng đã đầu tư rất nhiều vào AI cho phần mềm tự lái, dưới sự bảo trợ của chính phủ Trung Quốc.
Gregor Sebastian, nhà phân tích tại Viện nghiên cứu Mercator Trung Quốc cho biết: “Xe điện và xe tự lái đã tạo ra cơ hội lớn cho các công ty như Foxconn, Xiaomi.
Một nghiên cứu được Sebastian công bố vào tháng 5 kết luận rằng việc chuyển sang xe điện sẽ thay đổi bản chất của thương mại Trung Quốc-EU trong những năm tới, có thể chuyển EU từ một nhà xuất khẩu ròng thành nhà nhập khẩu ròng.
Phần lớn xe của Tesla là để xuất khẩu, và NIO ở Thượng Hải cũng đang làm theo. Họ dự định mở nhà máy ở Mỹ và Châu Âu. Foxconn cũng có ý định tái sử dụng cơ sở lớn của General Motors ở Ohio.
Tập đoàn dầu khí Thái Lan PTT năm ngoái đã thành lập liên doanh với Foxconn để sản xuất xe điện. Ảnh TL
Có vẻ như Foxconn đang có lợi thế lớn khi nói đến ô tô điện. Nhưng cũng có những thách thức lớn. Lợi thế của Foxconn nằm ở việc tận dụng tối đa sức người để lắp ráp các thiết bị phức tạp. Rất khác so với ngành công nghiệp lắp ráp ô tô tự động hóa cao. Foxconn đang nỗ lực để đưa nhiều robot hơn vào quy trình sản xuất của mình. Xe điện dễ sản xuất hơn, với ít linh kiện hơn, nhưng sản xuất số lượng đủ lớn và đủ tiêu chuẩn với tỷ suất lợi nhuận tương đối mỏng là một thách thức lớn.
Mike Juran, Giám đốc điều hành của Altia, một công ty sản xuất phần mềm giao diện cho ô tô, cảnh báo rằng ô tô hoàn toàn khác với những thiết bị nhỏ không có trách nhiệm đối với tính mạng con người ở tốc độ cao.
Ông cũng chỉ ra sự phức tạp của màn hình cảm ứng của xe điện. “Đây không phải là những chiếc điện thoại có bánh xe. Đây là những cỗ máy có nhiệm vụ cụ thể, và liên quan đến sự sống và cái chết của con người.”
Hình ảnh nội thất của mẫu Foxtron C. Ảnh lấy từ Youtube
Các nhà đầu tư dường như không bị thuyết phục. Giá cổ phiếu của Foxconn trên thị trường đã giảm 20% trong năm qua. Công ty cho rằng việc sản xuất ô tô sẽ mở rộng lĩnh vực và tăng lợi nhuận, nhưng đòi hỏi vốn đầu tư ban đầu cao, và phải mất nhiều năm mới làm chủ được dây chuyền.
Young Liu, Chủ tịch Foxconn, cho biết họ đã bắt đầu xây dựng một nhà máy sản xuất pin ở Cao Hùng. Thêm vào đó, Trung Quốc có thể là thị trường lớn nhất thế giới, nhưng doanh số bán ô tô trong tháng 4 năm 2022 đã giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái. Và không có nhiều công ty Trung Quốc thành công ở nước ngoài.
Chế tạo ô tô là một bước tiến lớn của Foxconn và các công ty điện tử khác. Bruce Belzowski, Giám đốc điều hành của Automotive Futures Group, nói: “Nó có lý và không có nghĩa. Ông cho rằng họ có thể đặt cược vào những tiến bộ đột phá trong việc sản xuất pin dung lượng cao để tạo ra lợi thế cạnh tranh với các công ty nước ngoài.
Những tiến bộ đột phá trong sản xuất pin dung lượng cao của Trung Quốc giúp cạnh tranh dễ dàng hơn với các công ty nước ngoài. Ảnh Laserax
Không có nhiều công ty có ý định thuê ngoài sản xuất ô tô như họ đã làm với điện thoại. Tình trạng thiếu chip và nguyên liệu thô đang khuyến khích họ làm chủ toàn bộ chuỗi sản xuất.
Các quy định về bảo mật và quyền riêng tư cũng có thể cản trở các công ty Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ và EU. “Tất nhiên họ sẽ chiến đấu. Nhưng đó sẽ là một trận chiến khó khăn”, Sebastian nhận xét.
Nhưng nếu Foxconn và các công ty Trung Quốc thành công, các công ty mới nổi ở khắp mọi nơi có thể làm theo. Sachon dự đoán về một tương lai khi Foxconn có thể sản xuất hàng triệu chiếc ô tô, chỉ với sự khác biệt về phần mềm. Và nếu Apple thực sự muốn sản xuất ô tô, tốt nhất bạn nên thuê chúng.
Ông Sachon nói: “Nếu Foxconn làm được điều đó, các nhà sản xuất xe hơi truyền thống sẽ phải đau đầu rất nhiều.
