Sarah Harvey là tác giả của cuốn sách “Kaizen: Bí mật của người Nhật để thay đổi lâu dài”. Cô ấy biết một phương pháp tích lũy của cải của người Nhật. Dưới đây là những điểm rút ra từ phương pháp này.
Năm 2017, tôi quyết định nghỉ việc tại một nhà xuất bản ở London và chuyển đến Nhật Bản. Tôi không làm điều này vì tôi chán công việc của mình hoặc có một cuộc sống xã hội không thỏa mãn. Chỉ là, tôi luôn muốn thử những điều mới mẻ và khác biệt.
Sau khi sống ở Nhật được 6 tháng, tôi bắt đầu cảm thấy thích thú với cách người Nhật rất chú trọng đến những chi tiết nhỏ, sự quan tâm và những thay đổi dần dần trong cuộc sống hàng ngày.
Nó khác với bất cứ điều gì tôi từng có cơ hội trải nghiệm, đồng thời khuyến khích tôi sống chậm lại và cải thiện một số thói quen trong lối sống, đặc biệt là thói quen chi tiêu không hợp lý. Vì vậy, khi tôi nghe nói về phương pháp Kakeibo, tôi đã rất tò mò và quyết định thử.
Kakeibo: Cách tiết kiệm tiền của người Nhật
Kakeibo (kah-keh-boh) tạm dịch là “sổ cái tài chính gia đình”, được phát minh vào năm 1904 bởi Hani Motoko – nữ nhà báo đầu tiên của Nhật Bản. Đây thực sự là phương pháp đơn giản giúp bạn quản lý tài chính hiệu quả.
Hình minh họa. Ảnh: iStock
Tôi thấy một số người biết tính toán khá tốt, không bao giờ chi tiêu quá mức và có thể sống một cuộc sống đủ đầy với những điều cần thiết. Nhưng tôi không thuộc nhóm người này.
Thay vào đó, tôi có thói quen đi mua sắm bất cứ khi nào tôi cảm thấy buồn chán, căng thẳng hoặc không hài lòng về điều gì đó. Thỉnh thoảng thấy vui hay có gì kỷ niệm, tôi cũng đi mua sắm, nhưng luôn chạy theo những trào lưu vượt quá khả năng kinh tế của mình.
Tuy nhiên, không chỉ tôi mà nhiều người cũng đồng ý rằng thói quen chi tiêu xấu không dễ thay đổi. Vì nó đã ăn sâu và trở thành một phần trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Bên cạnh đó, mua sắm còn chứa đựng khía cạnh cảm xúc khó tách rời.
May mắn thay, phương pháp Kakeibo trong hơn 116 năm qua đã giúp nhiều người đưa ra quyết định tài chính thông minh hơn.
Không có công nghệ, chỉ cần một cây bút và một cuốn sổ
Giống như tất cả các hệ thống lập ngân sách, Kakeibo nhằm mục đích giúp bạn hiểu mối quan hệ của mình với tiền bạc, bằng cách ghi lại tất cả các khoản thu và chi của bạn vào một cuốn sổ lớn.
Tuy nhiên, điều khiến Kakeibo trở nên đặc biệt là phương pháp này không có sự xuất hiện của bất kỳ phần mềm, ứng dụng hay bảng tính Excel nào giúp quản lý ngân sách. Thay vào đó, nó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc viết tay mọi thứ như một cách để phản ánh thói quen chi tiêu và theo dõi thói quen chi tiêu của bạn.
Chỉ với một cuốn sổ và một cây bút, bạn có thể kiểm soát chi tiêu của mình theo phương pháp Kakeibo của Nhật Bản.
Phương pháp Kakeibo này đã hoạt động hiệu quả trong việc giúp tôi kiểm soát tốt hơn tài chính của mình. Nhưng những gì nó thực sự làm là buộc tôi phải suy nghĩ về những thứ tôi đã mua và điều gì thúc đẩy tôi mua chúng. Đây là điều mà không có hệ thống hoặc phương pháp nào khác mà tôi đã thử có thể làm được.
Nói cách khác, cuối cùng tôi đã vượt qua nỗi sợ phải vạch ra ranh giới giữa “nhu cầu” và “mong muốn”. Và kết quả là tôi đưa ra những quyết định nhanh hơn, thông minh hơn và hợp lý hơn về việc có nên chi tiền cho một món đồ nào đó hay không.
Tuy nhiên, bạn cần nhớ rằng Kakeibo không được thiết kế để loại bỏ hoàn toàn mọi thú vui khỏi cuộc sống của bạn. Ví dụ, nếu bạn cảm thấy buồn về điều gì đó, hoa là một giải pháp rẻ tiền giúp bạn vui trở lại.
Nhìn chung, thay vì yêu cầu bạn phải làm những việc lớn, phương pháp này nhằm mục đích thay đổi những thói quen xấu của bạn thông qua việc tăng cường chú ý và thay đổi.
Hình minh họa. Ảnh: Imoney
Làm sao để chi tiêu khoa học hơn?
Ngoài cam kết luôn tự hỏi bản thân những câu hỏi trên trước khi “xuống tay” mua bất kỳ món đồ nào, bạn có thể thực hiện một số chiến lược sau để chi tiêu hợp lý và khoa học hơn:
1. Để lại vật phẩm trong 24 giờ
Điều này sẽ cho bạn biết rõ ràng liệu bạn muốn hay cần món đồ đó. Nếu bạn vẫn nghĩ về sản phẩm vào ngày hôm sau và có thể mua được, hãy mua nó. Chắc chắn, bạn sẽ có cảm giác hài lòng hơn với quyết định của mình.
2. Đừng để “giảm giá lớn” thu hút bạn
Tôi từng bị cuốn vào những đợt giảm giá lớn tại cửa hàng, nhưng điều đó cũng có nghĩa là tôi luôn tiêu tiền vào những thứ mà tôi biết là mình sẽ không dùng đến.
Vì vậy, đối với mỗi mặt hàng trong giỏ hàng của bạn trong thời gian giảm giá, hãy tự hỏi liệu bạn có mua mặt hàng đó khi nó không được giảm giá hay không.
3. Thường xuyên kiểm tra số dư tài khoản ngân hàng
Kiểm tra số dư tài khoản của bạn có cảm giác như bạn đang kiểm soát tốt hơn tài chính cá nhân của mình, vì nó giúp bạn tập trung vào số tiền bạn phải chi tiêu.
4. Tiêu tiền mặt
Sử dụng tiền mặt thay vì quẹt thẻ sẽ giúp bạn ý thức hơn về việc mình đang tiêu tiền vào việc gì, vì vậy bạn sẽ thấy việc quản lý ngân sách của mình dễ dàng hơn. Bạn có thể thử bằng cách rút một lượng tiền mặt nhất định để sử dụng trong một tuần và chi tiêu trong phạm vi đó.
5. Đặt ghi chú nhắc nhở trong ví của bạn
Bạn tôi đã có một ý tưởng rất sáng tạo là dán một ghi chú vào thẻ tín dụng của cô ấy. Nó được viết thẳng, “Bạn có THỰC SỰ cần cái này không?”. Bất cứ điều gì nhắc bạn tạm dừng trước khi mua hàng sẽ giúp bạn đưa ra quyết định thông minh hơn.
6. Thay đổi môi trường khiến bạn tiêu tiền
Nếu bạn thấy rằng mình thường tiêu rất nhiều tiền sau khi mở email tiếp thị hoặc xem ảnh người nổi tiếng trên Instagram mặc trang phục của một thương hiệu thời trang nào đó, thì hãy hủy theo dõi.
Hoặc nếu bạn mua quần áo và đồ trang điểm trong thời gian rảnh rỗi, hãy cố gắng sử dụng thời gian đó để làm việc khác, chẳng hạn như đi dạo trong công viên.
Tóm lại, Kakeibo là một cách thu hút sự chú ý của bạn để giúp bạn cắt giảm chi tiêu – điều này chỉ có thể mang lại cho bạn cảm giác hạnh phúc tạm thời. Tuy nhiên, các hành động chi tiêu và tiết kiệm có chủ ý thực sự có một mối liên hệ lớn.
Những thay đổi nhỏ mà tôi đã thực hiện khi sử dụng Kakeibo đã có tác động tích lũy đến tài khoản ngân hàng của tôi. Khoản tiết kiệm của tôi đang tăng nhanh hơn tôi nghĩ, và quan trọng hơn, tôi đang đưa ra những quyết định sáng suốt hơn về cách đầu tư số tiền đó cho những thứ thực sự quan trọng.
