Thị trường chứng khoán bước qua năm 2022 với nhiều biến động lớn. Diễn biến trồi sụt liên tục đã khiến VN-Index trở thành chỉ số có diễn biến đầu tư kém tích cực nhất kể từ đầu năm. Nhiều nhà đầu tư còn thua lỗ nặng, thậm chí “cháy tài khoản” sau mỗi lần sử dụng đòn bẩy.
Vậy bài học nào rút ra được sau sóng gió năm 2022? Bức tranh năm 2023 sẽ tươi sáng hơn? Trong chương trình DIinsights “Triển vọng kinh tế và chiến lược đầu tư” do Công ty chứng khoán VNDirect tổ chức mới đây, các chuyên gia đã chia sẻ câu trả lời cho vấn đề này.
Bài học rút ra cho năm 2022
Bà Trần Thị Khánh Hiền, Giám đốc Phân tích VNDIRECT đưa ra 2 bài học nhà đầu tư cần ghi nhớ trong năm 2022.
Thứ nhất, mua cổ phiếu vì lý do gì, khi lý do đó không còn nữa thì nên bán. Thứ hai, nhà đầu tư không nên chạy theo thị trường. Khi bạn thấy đám đông đang phấn chấn, hãy bình tĩnh và nghĩ ra một chiến lược khác.
Đưa ra quan điểm tương tự, ông Đào Phúc Tường, chuyên gia quản lý quỹ đầu tư cho rằng, nhà đầu tư cần cảnh giác với sự đồng thuận của thị trường, nhất là khi sự đồng thuận đó đến vào thời điểm nhiều người cùng thắng. Vì khi đó có thể những yếu tố tích cực đã được phản ánh vào giá.
Khi “hàng” ngoài chợ không còn rẻ, ai cũng đổ xô đi mua, đó là lúc cao điểm. Khi tất cả mọi người đã chán ngấy với việc bán hàng, đó là mức đáy. Tất nhiên, để phân biệt đắt và rẻ, mỗi người cần xây dựng thước đo cho riêng mình. Nhiều người thường chỉ nhìn vào định giá P/E, P/B rồi so sánh với quá khứ, nhưng các chuyên gia cho rằng, quan trọng nhất là đặt nó trong bối cảnh như thế nào.
Liên tục kiểm tra sự biến động của các yếu tố vĩ mô và nhận diện xu hướng của nhóm dẫn dắt thị trường là bài học mà ông Cao Minh Hoàng, Giám đốc Đầu tư, IPAAM đưa ra. Theo các chuyên gia, nếu nhà đầu tư chỉ tập trung đầu tư vào một nhóm cổ phiếu như ngân hàng thì cần quan tâm nhiều đến chính sách tiền tệ và vĩ mô thế giới.
Tại buổi chia sẻ, ông Hoàng Việt Anh, Giám đốc Khách hàng lớn VNDIRECT cũng đưa ra 2 bài học rút ra sau năm 2022. (1) Không nên phản đối định hướng chung của Fed vì ảnh hưởng lớn đến dòng vốn toàn cầu. cầu. Dù có độ trễ nhất định, nhưng việc tăng lãi suất sớm muộn sẽ ảnh hưởng lớn đến thị trường tài chính Việt Nam. (2) Cần quan tâm hơn đến các sự kiện “thiên nga”, bởi nhà đầu tư thường cho rằng khó xảy ra và bỏ qua. Chẳng hạn, các sự kiện như lãi suất, lạm phát, khủng hoảng bất động sản ở Trung Quốc,… có thể phần nào dự báo tác động và đưa ra quyết định phù hợp.
Bức tranh năm 2023 sẽ như thế nào?
Đến năm 2023, các chuyên gia đều nhận định cần thận trọng, quản trị rủi ro tốt vì còn nhiều biến số khó lường.
Bà Trần Thị Khánh Hiền dự báo, thị trường chứng khoán và toàn bộ nền kinh tế sẽ có hai nửa diễn biến tương đối khác nhau. Những tháng đầu năm 2023, thị trường có thể tăng điểm phần lớn do định giá tài sản đã quá hấp dẫn, nhưng đà tăng sẽ khá mong manh và không ổn định trong bối cảnh thanh khoản thấp, áp lực lãi suất, tỷ giá và kiểm tra khả năng thanh toán đối với các kỳ hạn đáo hạn. trái phiếu doanh nghiệp vẫn còn đó.
Tuy nhiên, từ giữa năm 2023, các chuyên gia cho rằng đà tăng trưởng sẽ ổn định hơn nhờ kỳ vọng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm tới. Khi các ngân hàng trung ương trở nên ít “diều hâu” hơn sẽ kích hoạt một đợt định giá lại tài sản mới. Thị trường chứng khoán, đặc biệt là các thị trường mới nổi, sẽ phản ánh câu chuyện giảm lãi suất từ 4 đến 6 tháng tới.
Bên cạnh đó, tăng trưởng lợi nhuận ròng toàn thị trường sẽ tốt hơn trong nửa cuối năm 2023 nhờ lãi suất giảm, VND mạnh lên và giá nguyên liệu đầu vào giảm. Ngoài ra, việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ tạo thêm động lực cho tăng trưởng kinh tế, đây cũng là tín hiệu tốt cho sự phục hồi của thị trường chứng khoán.
Nhìn về bức tranh vĩ mô thế giới năm tới, ông Đào Phúc Tường cho rằng nhà đầu tư cần quan tâm đến 3 yếu tố chính: (1) Thị trường lao động Mỹ vì yếu tố này tác động đến lạm phát, từ đó tác động đến lãi suất. (2) Căng thẳng Mỹ – Trung và các động thái cấm vận (3) Kỳ vọng mở cửa kinh tế của Trung Quốc.
Ở trong nước, ông Tường cho rằng yếu tố quan trọng là doanh nghiệp Việt Nam sẽ tồn tại như thế nào trước tình trạng khan hiếm thanh khoản và lãi suất tăng cao. Bên cạnh đó, dòng vốn 20.000 nghìn tỷ của khối ngoại sẽ nằm lại bao lâu và liệu sẽ có thêm “củi” rủi ro nào trong nửa đầu năm 2023. Những yếu tố này sẽ là những mấu chốt tác động đến TTCK.
Đối với thị trường chứng khoán, các chuyên gia cho rằng thị trường đi xuống chủ yếu do định giá cao, môi trường lãi suất thấp, dòng vốn bị “chôn” vào phân khúc bất động sản khá lớn. Tuy nhiên, nghịch cảnh nào cũng cần thời gian để vượt qua, trong khó khăn luôn có cơ hội, quan trọng là chúng ta nắm bắt cơ hội như thế nào.
“P/E, P/B vùng đáy chỉ rẻ khi có tia sáng phía trước. Nếu chỉ so với trước đây, định giá thị trường có thể thấp nhưng chưa chắc đã rẻ”, ông Đào Phúc Tường nói.
